Alan Rickman, Batı Londra’nın, Acton kentindeki bir konsolosluk bölgesinde, İngiliz ve Galler kökenli Margaret Doreen Rose ve bir fabrikada çalışanı İrlandalı Bernard Rickman’ın çocuğu olarak dünyaya geldi. Alan Rickman’ın üç kardeşi vardı. Alan 8 yaşındayken babası öldü. Latymer Upper School’a burslu olarak katıldı. Chelsea Sanat ve Tasarım Kolejinde Grafik Tasarım okudu ve burada daha sonra uzun bir süre boyunca iş arkadaşı olacak olan Rima Horton ile tanıştı.
Chelsea Koleji’nde üç yıl geçirdikten sonra Rickman, Kraliyet Sanat Kolejinde yüksek lisans eğitimi aldı. Başarılı bir grafik tasarım şirketi olan Graphiti’yi arkadaşlarıyla açtı ve tiyatroya olan sevgisi onu Kraliyet Dramatik Sanat Akademisi (RADA) ile seçmelere gitmesine yönlendirmeden önce birkaç yıl boyunca kurduğu şirketi yönetti. Rickman, 26 gibi genç sayılmayacak yaşında iken yaklaşık 40 yıl sürecek olan profesyonel oyunculuk kariyerine başladı. Tiyatro oyunculuğu, sinema yönetmenliği ve oyunculuğu ve ayrıca televizyon oyunculuğunu kapsayan ve yönetmenlik tecrübesini de içeren bir kariyere başlayan oyuncu RADA’da burs kazandı.
1987’de, Broadway’deki, “Les Liaisons Dangereuses” da, Vicomte de Valmont karakterindeki rolü ile Amerikalı izleyicilerin dikkatini ilk kez çekti ve roldeki performansıyla Tony Ödülüne aday gösterildi. Tiyatro oyununun film versiyonundaki rolünü reddettikten sonra Rickman, bunun yerine ilk filmini Bruce Willis’in karşısında Zor Ölüm’de (1988) kötü adam Hans Gruber karakterini canlandırarak ortaya koydu. Kentsel kötü adam rolünü üstlenmesi, on yıllar boyunca filmlerde kötü karakterlerin standardını belirledi.
Sık sık kötü adam karaktererinin canlandırma ustası olarak gösterilse de, Rickman aslında Anthony Minghella’nın, Truly Madly Deeply (1990) filminde romantik ve çello ustası hayalet Jamie karakteri ve Aşk ve Yaşam (1995) filmindeki asil Albay Brandon gibi çok çeşitli karakterleri canlandırdı. İzleyicileri, Dogma (1999), Galaksi Savaşçıları (1999) ve Bir Otostopçunun Galaksi Rehberi (2005) gibi filmlerde ve Something the Lord Made (2004) filminde Doktor Alfred Blalock ve Snow Cake (2006) filminde Alex Hughes karakteri gibi rollerde komedi yetenekleriyle şaşırttı ve sıra dışı durumlarda sıradan adamları oynama yeteneğini sergileyerek eleştirmenlerin çok yönlü olmasını öven yorumlarını kazandı. Rickman, bir Stephen Sondheim müzikali olan Sweeney Todd: Fleet Sokağının Şeytan Berberi’nin (2007) film uyarlamasında Yargıç Turpin rolünü üstlendiğinde ekranda şarkı söyleme görevini bile başarı ile yerine getirmiştir. Rickman, 2001 yılında J K Rowling’in kitaplarının film versiyonları olan Harry Potter ve Felsefe Taşı’nın (2001), Severus Snape rolünü üstlenerek kendisini yepyeni, daha genç bir hayran nesline tanıttı. Sekizinci ve son filmi Harry Potter ve Ölüm Yadigârları: Bölüm 2 (2011) ile rolünü tekrar canlandırmıştır.
Rickman, Kasım 2011’de, Broadway’deki, John Golden Tiyatrosunda, Theresa Rebeck’in kaleme aldığı yeni bir tiyatro oyunu olan Seminar’de sahne aldı. Nisan ayında tiyatro grubundan ayrılan Rickman, Broadway internet sitesinde Tiyatro Oyunlarının En Sevilen Erkek Oyuncusu dalında Seyirci Seçimi Ödülünü kazandı ve Drama Ligi Ödülüne aday gösterildi.
Rickman, orjinali 1966 yılında çekilen Gambit filminin 2012 yılında yeniden uyarlaması olan Michael Hoffman’ın yönettiği ve yapımcılığını üstlendiği filmde Colin Firth ve Cameron Diaz ile birlikte rol aldı. 2013 yılında Rupert Grint ile birlikte CBGB (2012) filminde East Village punk-rock grubu CBGB’nin kurucusu Hilly Kristal’i canlandırdı.
Ağustos 2015’te Rickman, kısa süreli felç geçirdi. Bu rahatsızlığı sonucunda pankreas kanseri teşhisi koyuldu. Kanser hastalığının son seviyede olduğu gerçeğini sadece en yakın çevresine açıkladı. Rickman, 14 Ocak 2016’da, 69 yaşında Londra’da öldü. Oyuncunun 19 ödül ve 37 ödül adaylığı bulunmaktadır.